Người dân bức xúc
UBND tỉnh Kiên Giang có Quyết định số 112 ngày 13/1/2016 chủ trương đầu tư Dự án KDC Nam An Hòa tại địa điểm khu phố 3 và 5 phường An Hòa, TP Rạch Giá với tổng diện tích 10,19ha; tổng số vốn đầu tư hơn 530 tỷ đồng, nhà đầu tư là Công ty cổ phần Tập đoàn tư vấn đầu tư xây dựng (TĐTVĐTXD) Kiên Giang. Ngày 30/12/2016, UBND tỉnh ra Quyết định số 3037 phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất năm 2017 TP Rạch Giá. Trong đó, chỉ tiêu sử dụng đất nông nghiệp của phường An Hòa là 10,12ha. Đến 23/08/2017, UBND tỉnh Kiên Giang ban hành Quyết định 1761 chấp thuận đầu tư dự án trên với nội dung cơ bản không thay đổi so với Quyết định 112.
 |
| Khu đất thuộc khu phố 2 phường An Hòa của gia đình ông Tâm, bà Út. |
Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, không hiểu căn cứ vào đâu mà từ đầu tháng 7/2017, UBND TP Rạch Giá đã ban hành các quyết định thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ tái định cư. Nghiêm trọng hơn, ngoài khu phố 3 và 5, chính quyền thành phố đã tiến hành thu hồi cả khu phố 2 (nằm ngoài phạm vi dự án được phê duyệt). Như vậy, KDC Nam An Hòa vốn chỉ có diện tích quy hoạch hơn 10,1ha được nâng lên 39,36ha, như vậy diện tích thu hồi trái phép là hơn 29ha (trong đó có 4ha đất tái định cư). Số lượng nhà ở thương mại từ 288 căn và 64 nền tái định cư (theo Quyết định 1761 ngày 23/8/2017) gia tăng chóng mặt. Đến nay, chỉ tính riêng khu vực tái định cư đã có tới 228 nền.
Ông Nguyễn Hùng Tâm (trú tại phường Vĩnh Lạc, TP Rạch Giá) bức xúc: “Gia đình tôi có khu đất rộng 3.840m2 thuộc khu phố 2 phường An Hòa (do vợ ông là bà Nguyễn Thị Út đứng tên). Trong khi chúng tôi chưa hề nhận được quyết định thu hồi đất thì ngày 18/3/2018, nhiều người do Công ty Cổ phần TĐTVĐTXD Kiên Giang cử tới ngang nhiên san lấp mặt bằng, bơm cát vào khu đất trên với lý do đã được UBND TP Rạch Giá cho phép. Khi tôi làm đơn khiếu nại đến chính quyền thì ngày 19/3/2018, ông Nguyễn Văn Hôn- Phó chủ tịch TP Rạch Giá trả lời khu đất trên đã bị thu hồi từ tháng 7/2017. Đây rõ ràng là một việc làm trái luật, xâm phạm nghiêm trọng đến chủ quyền hợp pháp của chúng tôi”.
Cũng theo phản ánh của ông Tâm, chính quyền đưa ra giá bồi thường và hỗ trợ tổng cộng chỉ hơn 1,4 triệu đồng/m2 là không thể chấp nhận được vì chưa bằng 10% giá trị thị trường. Do đó, ông Tâm đã làm đơn khiếu nại các quyết định thu hồi đất và bồi thường hỗ trợ của UBND TP Rạch Giá. Quan điểm của ông chỉ chấp nhận bị thu hồi một phần đất để chủ đầu tư làm đường nhưng phải bồi thường theo giá thỏa thuận, diện tích còn lại để gia đình tự sử dụng theo đúng quy hoạch KDC. Tuy nhiên, nhiều năm qua, kiến nghị trên không được chính quyền địa phương giải quyết.
Ngày 07/4/2020, UBND tỉnh có Thông báo số 108 nêu kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang (thời điểm đó) là ông Phạm Vũ Hồng giao Chủ tịch UBND TP Rạch Giá thu hồi, hủy bỏ các quyết định thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, giải quyết khiếu nại trước đó đối với bà Nguyễn Thị Út.
Đầu tháng 9/2020, vợ chồng ông Tâm, bà Út gửi đơn tố cáo sự việc lên các cơ quan chức năng. Nội dung tố cáo ông Nguyễn Quốc Sử – Chủ tịch UBND TP Rạch Giá, ông Nguyễn Văn Hôn – Phó chủ tịch UBND TP Rạch Giá, ông Trần Thọ Thắng- Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần TĐTVĐTXD Kiên Giang đã có hành vi: Thu hồi ngoài phạm vi cho phép (Quyết định 112 ngày 13/1/2016 của UBND tỉnh Kiên Giang) hơn 29ha; địa điểm thực hiện dự án là khu phố 3 và 5 nhưng tự ý lấy thêm đất của người dân thuộc khu phố 2; chưa có quyết định thu hồi đất, chưa đền bù cho gia đình ông Tâm nhưng UBND thành phố cho phép Công ty cổ phần TĐTVĐTXD Kiên Giang san lấp mặt bằng, phân lô bán đất.
Có sai sót?
Ngày 12/10/2020, UBND tỉnh Kiên Giang ban hành Thông báo số 416 và 417 về kết quả giải quyết tố cáo theo đơn của ông Nguyễn Hùng Tâm. Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Thanh Bình kết luận: “Nội dung tố cáo ông Nguyễn Quốc Sử – Chủ tịch UBND TP Rạch Giá và ông Nguyễn Văn Hôn – Phó chủ tịch UBND TP Rạch Giá có sai phạm trong trình tự, thủ tục thu hồi đất đối với diện tích đất của bà Nguyễn Thị Út là đúng. Quá trình thực hiện đã có sai sót không triển khai thông báo thu hồi, không mời bà Út chứng kiến kiểm kê, đo đạc là vi phạm điểm a Khoản 1, điểm b Khoản 3 Điều 69 Luật Đất đai 2013”.
 |
| Thông báo kết quả giải quyết tố cáo đối với Chủ tịch UBND TP Rạch Giá Nguyễn Quốc Sử của UBND tỉnh. |
Mặc dù vậy, 02 Thông báo trên lại cho rằng: Việc UBND TP Rạch Giá ban hành các văn bản thông báo thu hồi đất, quyết định thu hồi đất với bà Nguyễn Thị Út để thực hiện Dự án KDC Nam An Hòa là đúng vị trí theo sơ đồ dự án. Tuy nhiên, Quyết định số 112/QĐ-UBND ngày 13/1/2016 của UBND tỉnh còn sai sót về địa điểm thực hiện dự án, không có đất ở khu phố 3 như Quyết định 112 thể hiện.
Nội dung tố cáo ông Sử và ông Hôn chỉ đạo Công ty cổ phần TĐTVĐTXD Kiên Giang san lấp mặt bằng trên thửa đất của bà Út là sai. Trên cơ sở đó, Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở KH&ĐT tham mưu UBND tỉnh lập đầy đủ thủ tục điều chỉnh địa điểm thực hiện Dự án KDC Nam An Hòa từ “khu phố 3 và khu phố 5” thành “khu phố 2 và khu phố 5” theo đúng quy định của pháp luật; giao Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với 2 lãnh đạo UBND TP Rạch Giá là ông Sử, ông Hôn.
Bà Nguyễn Thị Út bức xúc: “Chúng tôi không đồng ý với cách giải quyết như vậy. Tài sản, quyền lợi của gia đình tôi bị xâm phạm kéo dài suốt 4 năm mà đến nay chưa được trả lại? Cán bộ lãnh đạo thành phố sai sót nghiêm trọng mà chỉ bị kiểm điểm”.
Ngày 22/10/2020, trả lời tại buổi đối thoại do TAND tỉnh Kiên Giang tổ chức, ông Nguyễn Văn Hôn – Phó chủ tịch UBND TP Rạch Giá khẳng định: “Dự án KDC Nam An Hòa thu hồi như vậy là đúng vị trí. Còn sai sót giữa khu phố 2 với khu phố 3 là do UBND tỉnh và nhà đầu tư chứ UBND thành phố không sai”.
Liên lạc với ông Nguyễn Thanh Nhàn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang phụ trách lĩnh vực tài nguyên môi trường, phóng viên nhận được trả lời sẽ cho bộ phận văn phòng sắp xếp buổi làm việc chính thức. Tuy nhiên, đến thời điểm này, chúng tôi chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào từ phía UBND tỉnh Kiên Giang.
Theo luật sư Nguyễn Duy Hiếu (Đoàn Luật sư tỉnh Gia Lai), việc dự án có bất kỳ thay đổi nào không đúng với phê duyệt ban đầu đều phải được xử lý theo đúng quy định của Luật Đầu tư và các văn bản quy phạm pháp luật của UBND tỉnh quy định về trình tự, thủ tục, thời gian giải quyết hồ sơ để thực hiện các dự án đầu tư. Việc diện tích thu hồi thực tế lớn hơn quyết định phê duyệt dự án là đặc biệt nghiêm trọng, không thể giải quyết một cách tùy tiện.
Chúng tôi sẽ tiếp tục xác minh, làm sáng tỏ sự việc để thông tin tới độc giả trong thời gian tới.
NHÓM PV/Sở Hữu Trí Tuệ