Liệu có việc ‘đi đêm” trong công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu tại Hà Nam không?

Công ty Huy Long liên tục trúng thầu với nhiều nghi vấn

Từ đầu năm 2020 đến nay, Công ty TNHH Xây dựng Huy Long trúng liên tục 6 gói thầu trên địa bàn huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam do Ủy ban nhân dân các xã làm chủ đầu tư. Các gói thầu này có tỉ lệ tiết kiệm thấp bất thường, chưa đạt 1% (Trong khi đó, theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tỉ lệ tiết kiệm trung bình khi đấu thầu qua mạng năm 2019 là 5,4%). Trong đó, 5 gói thầu công ty Huy Long trúng độc lập và 1 gói thầu liên danh với Công ty TNHH Vận tải Thương mại Việt Linh.

Cụ thể, 3 gói thầu do Ủy ban nhân dân xã Nguyên Lý làm chủ đầu tư gồm: Gói thầu thi công xây dựng dự án Xây dựng Nhà lớp học 6 phòng trường mầm non xã Nguyên Lý. Giá dự toán 6.323.880.000 VNĐ, giá trúng thầu 6.315.185.000 VNĐ, thực hiện trong 200 ngày (gói số 1).

Gói thầu thi công dự án Nâng cấp, cải tạo tuyến đường GTNT xã Nguyên Lý, tuyến từ đê Đại Hà ra khu chăn nuôi bò sữa tập trung. Giá dự toán 2.094.845.000VNĐ giá trúng thầu 2.085.618.000 VNĐ, thực hiện trong 80 ngày (gói số 2).

Gói thầu thi công dự án Nâng cấp, cải tạo đường GTNT xã Nguyên Lý, tuyến từ cống ba cửa đến Đức Lý. Giá dự toán 5.257.456.000 VNĐ giá trúng thầu 5.246.099.000 VNĐ, thực hiện trong 130 ngày (gói số 3).

Gói thầu do Ủy ban nhân dân xã Nhân Đạo làm chủ đầu tư là gói thi công xây dựng công trình thuộc dự án Cải tạo, nâng cấp đường GTNG xã Nhân Đạo: Tuyến từ cống Ông Mỹ đi Miến Nghè và tuyến từ ĐX.01 đi cống Ông Hồng. Giá dự toán 5.529.281.000VNĐ, giá trúng thầu 5.520.644.000VNĐ, thực hiện trong 140 ngày (gói số 4).

Gói thầu do Ủy ban nhân dân xã Phú Phúc làm chủ đầu tư là gói thầu thi công xây dựng công trình dự án Xây dựng các hạng mục phụ trợ trụ sở làm việc UBND xã Phú Phúc. Giá dự toán 4.049.607.000 VNĐ, giá trúng thầu 4.042.540.000 VNĐ, thực hiện trong 200 ngày (gói số 5).

Gói thầu do Ủy ban nhân dân xã Hợp Lý làm chủ đầu tư là gói thầu thi công xây dựng công trình thuộc dự án Cải tạo, nâng cấp đường GTNT xã Hợp Lý, tuyến ĐX.02 từ ngã tư Dũng Kim đến quán Ông Bảo. Giá dự toán 1.381.099.000VNĐ, giá trúng thầu 1.374.297.000VNĐ, thực hiện trong 90 ngày (gói số 6).

Tại các gói thầu này đều đã lộ diện nhiều sai phạm như vi phạm quy định về đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu lên Hệ thống đấu thầu quốc gia. Cụ thể, tại Điều 9, Thông tư 11/2019/TT-BKHĐT quy định về việc đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu: “Thông tin về kế hoạch lựa chọn nhà thầu được đăng tải trên Hệ thống trong 7 ngày làm việc kể từ ngày văn bản này được phê duyệt”, thế nhưng tại gói thầu số 1, Quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu được ký ngày 31/10/2019 nhưng đến ngày 23/12/2019 mới được đăng tải trên hệ thống mạng. Lỗi này xảy ra ở cả các gói thầu số 4, 5.

Tương tự, tại Điều 17, Thông tư số 11/2019/TT-BKHĐT quy định: “Bên mời thầu đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu lên hệ thống trong trong 7 ngày làm việc kể từ ngày văn bản này được phê duyệt”, thế nhưng tại gói thầu số 1, Quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu của gói thầu được ký ngày 31/01/2020, nhưng đến ngày 12/02/2020 mới được đăng tải lên hệ thống. Việc tương tự này cũng xảy ra ở gói thầu số 3.

Đồng thời, trong 6 gói thầu trên có các gói thầu mà Công ty TNHH Xây dựng Huy Long kê khai danh sách các nhân sự chủ chốt trong hồ sơ dự thầu (HSDT) nhưng lại trùng với các gói thầu khác có cùng thời gian thực hiện. Cụ thể, các nhân sự được kê khai trong HSDT trùng nhau là Trần Xuân Hiển, Trần Nhữ Vinh, Dương Văn Huynh, Nguyễn Viết Ngọ, Nguyễn Xuân Tâm. Ngoài ra, nhà thầu này còn có dấu hiệu kê khai trùng các máy móc, thiết bị trong HSDT.

Theo đó, hành vi này đã vi phạm quy định tại Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư: “Nhà thầu không được kê khai những nhân sự, máy móc thiết bị đã huy động cho gói thầu khác có thời gian làm việc trùng với thời gian thực hiện gói thầu này. Trường hợp kê khai không trung thực thì nhà thầu sẽ bị đánh giá là gian lận”.

Liệu có việc bắt tay, đi đêm trong công tác đấu thầu

Những nét tương đồng giữa các gói thầu trên có thể dễ dàng nhận thấy là: các đơn vị trúng thầu đều là đơn vị địa phương, liên tiếp trúng nhiều gói thầu và tỷ lệ tiết kiệm thầu rất thấp, chỉ dưới 1% giá trị thầu.

Từ những đặc điểm chung trên, dư luận đặt ra nhiều nghi vấn: Liệu có việc “bắt tay”, “đi đêm” trong công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu tại Lý Nhân hay không? Có thể thấy, việc một chủ đầu tư liên tiếp có những gói thầu sát giá, tiết kiệm thấp là điều bất thường và đây chính là dấu hiệu cho các cơ quan như thanh tra, kiểm toán… kiểm tra, giám sát để đảm bảo tính minh bạch, cạnh tranh trong hoạt động đấu thầu, chống thất thoát, lãng phí.

Trên thực tế, qua thống kê kết quả lựa chọn nhà thầu nhiều gói thầu xây lắp trong năm 2019 của Báo Đấu thầu, số lượng gói thầu có giá trúng thầu sát giá gói thầu rất nhiều. Và trong những gói thầu này, nhà thầu trúng thầu thường là các nhà thầu “quen” với chủ đầu tư/bên mời thầu, với tần suất trúng thầu rất lớn. Ngược lại, một số gói thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng có sự tham dự của nhiều nhà thầu, mức độ cạnh tranh rất cao, giảm giá có thể lên tới gần 20%.

Một chuyên gia về đấu thầu nhận định, có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến tính cạnh tranh, hiệu quả của công tác đấu thầu ở địa phương như điều kiện địa lý nơi thực hiện gói thầu không thuận lợi, không thu hút được nhiều nhà thầu; ở cấp địa phương tỷ lệ gói thầu quy mô nhỏ thuộc hạn mức chỉ định thầu lớn, nên chủ yếu áp dụng chỉ định thầu, dẫn đến giảm giá thấp… Tuy nhiên, với những gói thầu đấu thầu rộng rãi thông thường mà tỷ lệ tiết kiệm chỉ dưới 1% thì trong nhiều trường hợp là rất đáng lưu ý.

Việc triển khai thực hiện dự án phải thông qua công tác đấu thầu, lựa chọn nhà thầu. Hoạt động này phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật, bảo đảm tính công khai, minh bạch. Lựa chọn được nhà thầu trung thực, có đủ năng lực thực hiện dự án, tiết kiệm được vốn đầu tư ngân sách thông qua đấu thầu.

Mộc Diệp(T/H)/ Sở hữu trí tuệ